İRRİTABL KOLON SENDROMU
Değerli hastalarım,bu gün sizlere FONKSİYONEL SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARININ genel belirtileri ve bunun tanı konma yöntemlerinden bahsedeceğim.
Fonksiyonel sindirim sistemi hastalıkları yada pratik uygulamada doktorların kullandığı ismiyle ,
İrritabl Kolon Sendromu ;
-sindirim sisteminde biyokimyasal ,
-radyolojik ,
-endoskobik ,
-mikrobiyolojik ,
-histopatolojik olarak normal bulgular dışında bir bulguya rastlanılmayan ,
-ancak hastada birtakım sübjektif sindirim sistemi yakınmaları oluşturan hastalıklar gurubuna verilen addır.
İrritabl Kolon Sendromunda yakınmalar ;
Ağrı ;
_değişik şiddetlerde olup , rahatsız edici künt ağrıdır ,
_bazen kramp tarzında keskin kıvrandırıcı olabildiği gibi ,
_genelde durağan belli belirsiz rahatsız eden , mide yanması ağıza acı su gelmesi hissiyle reflü özefagiti taklit eden ,
_karın üst kısmından bele sırta yayılan açlık toklukla ve alınan gıdayla ilgisi olayan peptik ülser , ya da malign ülser ağrısını taklit eden ,
_genellikle uykudan uyandırmayan ,
_zaman zaman barsak tıkanıklığında olduğu gibi periyodik gelip karın sağ üst ve sol üst kadranlarda yoğunlaşan ,
_ruhsal sıkıntı yaratan ortam ve durumlarda daha çok hissedilen,
_genelde yemek yedikten sonra karında hissedilen şişliği takiben artan ,
_defekasyondan sonra kısmen şiddeti azalan veya tamamen geçen rahatsız edici karın ağrısı karekterindedir.
Karın şişliği hissi ;
_her nekadar hastalar dokuz aylık hamile gibi karnım şişiyor desede objektif olarak karın şişliği alınan gaz yapıcı gıdalar ile ilgili olarak görsel olarak yoktur .
_her yemek yemeyi takiben özellikle ruhsal sıkıntı yaratacak bir durumda yada anksiyete ve depresyon gibi hastalıkların eşlik ettiği durumda daha yemeği yer yemez karın şişliği hissi başlar.
_bu his defekasyon yada gaz çıkartma sonrası büyük ölçüde rahatlayıp bazen tamamen geçebilirsede ,
_genelde karın içinde barsakların hareketinin yarattığı sesler garklama gurklama şeklinde hasta tarafından hissedilir ,
Geğirmeler ;
_karın şişliğini eşlik ettiği gibi çoğunlukla , anksiyete ve depresyon gibi yakınmaları da olup tedavi görmeyen hastalarda ön plandadır ,
Mider bulantısı ;
-değişik derecelerde tarif edilen bulantı hissi , sübjektiftir . Hastada yemek yemeye engel değildir . Genelde bulantı kesici ilaçlara yanıt çok azdır yada hiç yoktur.
Kusma ;
_gerçek anlamda kusmalarda gözlenen mide muhtevası ve yenilen gıdalar safra , kusma diye tarif edilen materyalde yoktur,
_genelde kusma diye tarif edilen çok miktarda tükrük ve geniz salgıları içeren mide muhtevası içermeyen bir sıvıdır .
İştahsızlık;
_gerçek anlamda iştahsızlık yoktur . B azı gıdalara karşi iğrenme şeklinde hissedilen durumu iştahsızlık olarak tanımlayan hastalar vardır .
_depresyonun eşlik ettiği durumlarda bazen gerçek iştah kaybı depresyona bağlı olabilir ,
Kilo kaybı ;
_genelde yoktur , ancak depresyonun eşlik ettiği durumlarda depresyona bağlı kilo kayıpları olabilir .
Kabızlık ve İshal;
_genelde her üç durum kabızlık ishal veya normal defekasyon tarif edilsede ,
_sıkça rastlanan durum bir kaç gün kabızlık gibi zorlanarak defekesyona çıkıp , bunu izleyen günlerde bir kaç kez tam ishal şeklinde olmayan ancak sulu gayta çıkarma şeklinde tuvale çıkma söz konusudur.
Sarılık ;
_buhastalıkta söz konusu değildir .
Mide ve Barsak Kanaması ;
_bu hastalıkta söz konusu değildir .
Özetlersek ; Karın ağrısı , midede veya tüm karında şişlik hissi , bazen kabızlık bazen ishal şeklinde alterne eden tuvalet alışkanlığı ve yemek yedikten sonra başlayıp tuvalete çıkmayla veya gaz çıkarmayla rahatlayan yakınmalar . Eğer yapılan muayene ve laboratuar incelemelerinde bu şikayetleri açıklayabilecek bir hastalık tesbit edilememişse Fonksiyonel Sindirim Sistemi Bozukluğu olarak adlandırılır ki , genelde İrritabl Kolon Sendromu şeklinde ifade edilir .
Bu gurup hastalıklar ;
-özefagus spazmı,
-nonülser dispepsi,
-biliyer diskinezi,
-irritabl colon hastalığı,
-proktalji fugax,
olarak özetlenebilir.
Burada asıl bilinmesi gereken diğer bir araştırma sonucu ise ; yapılan geriye dönük araştırmalarda , popülasyonun (ahalinin ) %30 kadarında yukarıda saydığımız fonksiyonel sindirim sistemi bozukluklarının belirti ve bulgularının sorgulamada var olduğunun tesbit edilmesi olmuştur.
Ancak ahalinin %30 unda var olan bu bulgu ve belirtilerin bu %30 luk kitlenin ancak üçte birinde şikayete sebep olan yakınmalar oluşturduğu tesbit edilmiştir ki ; yine geriye dönük araştırmalarda bu şikayetçi olan hasta olarak doktora baş vuran kişilerde , fonksiyonel sindirim sistemi bozukluğu ile birlikte ANKSİYETE , DEPRESYON , DİSTİMİ gibi değişik şiddette ruhsal bozuklukların da olduğu saptanmıştır.
Bu durum tedavide başarının temel unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır ki ; bu hastalarımıza sindirim sistemini düzenleyen ilaç tedavisi yanında , aynı anda ruhsal rahatsızlığını tedavi edecek ilacında verilmesi gerekmektedir. Bu şekilde her iki hastalığın ilaç tedavisi eş zamanlı olarak kullandırılarak tedavide başarı sağlanır.